Günümüzde sosyal medya yetişkinlerin sık kullandığı ve özel hayatlarının çoğu yönünü topluma sergilediği bir araç haline gelmiştir. Birçok aile sosyal medya fenomenlerini takip etme amaçlarını, çocukları ile ilgili faydalı bilgiler edinmek ve iyi bir ebeveyn olmaya çalıştıkları için fenomen anneleri takip ettiğini söylemiştir. Sosyal medya kullanıcıları anneliklerini, çocukları ile geçirdikleri vakitleri-deneyimleri, bu tarz uygulamalarda paylaşarak ‘popüler ya da fenomen anne’ ismiyle sosyal medyalara giriş yapmışlardır. Çocuk büyütme konusunda sosyal medyada birçok uzman tarafından paylaşılan yazılar, haberler, fotoğraflar ve videolar ile takipçilerine bilgi vermektedir. Fakat zamanla neredeyse artık her anne sosyal medya hesaplarından takipçilerine çocuk yetiştirme hakkında bilgiler vermeye başlamıştır.
Ebeveynler çocuklarını yetiştirirken kendilerine belirli idealler kurmaktadırlar. Her ebeveynin çocuğu için ortaya attığı ve sergilediği idealler farklıdır. Birbirinden farklı olan bu idealler farklı davranışların ve tutumların ortaya çıkmasına yardımcı olmaktadır. Ebeveynlerin çocukları üzerinde gösterdikleri tutum ve davranışlar, çocuğun gelecek benliğini belirlemede önemli rol taşımaktadır. Bu tutumlar çocuğun duygusal, bilişsel ve sosyal gelişimlerine doğrudan etki etmektedir. Ebeveynlerin gösterdiği olumlu tutumlar, çocukların sağlıklı bir birey olabilmeleri konusunda birincildir. Bu konuda en doğru ebeveyn tutumu, demokratik tutum olarak gösterilebilir. Olumsuz ebeveyn tutumu ise çocukların gelişiminde olumsuz etkilere yol açabilmektedir. Bu olumsuz tutumlar arasında ise mükemmeliyetçi tutum, ilgisiz tutum ve otoriter tutum sayılabilmektedir.
Bozkurt (2019) da yaptığı çalışmada annelik kavramının gelişen teknoloji ile birlikte kendi anlamından uzaklaşarak, kültürel olgulardan kopmaya başladığı, günümüzde geçmişten gelen çocuk yetiştirme olguları yerine “alternatif annelik deneyimleri” aşamasına geldiklerini vurgulamıştır. Ersoy (2018) da sosyal mecralarla iç içe olan anneler ve sosyal platformlardan uzak olan anneleri karşılaştırdığı çalışmada, sosyal medya kullanan annelerin çocukları ile daha az iletişim içerisinde olduğu, duygusal yerine mantıklı kararlar ile ilişkilerini yürüttükleri, çocukları rekabet amaçlı kullandıkları, çocukları ile yaptıkları etkinliklerin daha özenli ve göz önünde olduklarını saptanmıştır.
Sosyal medya platformları üzerinden fenomen annelerin takipçisi olan ebeveynlerin çocuklarını yetiştirirken bu platformlardan etkilendiği belirlenmiştir. Ebeveynler gördükleri içerikleri çocukları ile uyguladıkları; zaman zaman ise kendileri için de uygulayıp faydalı olduklarını söylemişlerdir. İçerikleri günlük hayatında uygulayan anneler çoğunlukla çocukları için etkinlik, deney, oyun gibi uygulamaları yaptığını söylerken; kendileri için ise çocuğuna davranış ve tutumlarına dair bilgileri uyguladıklarını söylemişlerdir. Annelerin çocuklarına karşı tutumları üzerinde sosyal medya annelerinin etkisi incelendiğinde ise tüketim toplumunun bir parçası olan fenomen annelerden esinlenerek ya da örnek alarak çocukları için sosyal medya aracılığı ile ürün temin etmediklerini; bazı anneler ise takip ettikleri sosyal medya annesine güvendiklerini ve önerdikleri ürünleri temin ettiklerini belirtmiştir. Ebeveynlerle yapılan çalışmalar ışığında kimi anne için bu platformlar üzerinde paylaşım yapan fenomen annelerin, çocuğu olan anneler açısında ilgi çekici ve motive edici olduğu düşünülürken kimi anne içinse ilgi çekici ancak motive edici olmadığı, aksine annelerin kendilerini eksik hissettirme duygusunu yaşattıkları düşünülmektedir. Tüm bunlara ek olarak sosyal medya annelerinin annelere faydası olup olmaması konusunda çok fazla fikir ayrılığı olduğu görülmüştür. Bazı anneler yapılan etkinlikler, önerilen ürünler, paylaşılan yeni bilgileri faydalı bulurken bazı anneler ise bunları bilgi kirliliği ve satış politikası olarak nitelendirmektedir. Ancak araştırma sonuçlarının geneline bakıldığında çoğu annenin sosyal medya annelerini faydalı bulduğu, hatta paylaştıkları içerikleri kendilerinin de çocuklarına uygulayarak olumlu yönde sonuç aldıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Günümüz sosyal medyasında artış gösteren fenomen anneler ve onları takip eden annelerin çocuk yetiştirme tutumlarının üzerindeki etkisinin araştırıldığı bu yazıda annelerin fenomen annelerin birçok alanda etkilerinin bulunduğunun sonucuna varılmıştır.
Peki sizin sosyal medya anneleri hakkında düşünceleriniz neler?
