Diabetes mellitus (dm)
- Tanım
Diyabet, insülin eksikliği ya da İnsülin etkisindeki defektler nedeniyle organizmanın karbonhidrat, yağ ve proteinlerden yeterince yararlanamadığı, sürekli tıbbi bakım gerektiren, kronik bir metabolizma hastalığıdır.
IDF ( İnternational Diabetes Federation)’a göre
Dünya’da her 10 saniyede, 2 kişi Diabetes Mellitus tanısı almaktadır.
Genel erişkin popülasyonun %2.8-10’u tanı almamış tip 2 Diabetes Mellitus’tur!
- Sınıflandırma
Diyabet aşağıdaki genel kategorilere ayrılabilir:
-
- Tip 1 diyabet (genellikle kesin insülin eksikliğine yol açan otoimmün beta hücre hasarı nedeniyle)
- Tip 2 diyabet( sıklıkla insülin direncinin arka planında beta hücresi insülin rekresyonunda ilerleyici bir kayıp olması nedeniyle)
- Gestasyonel diyabet( hamilelik öncesi diyabet tanısı olmayan ve hamileliğin 2. Veya 3. Trimesterrinde tanı konmuş diyabet)
- Diğer nedenlere bağlık olarak diyabetin spesifik türleri.
- Hazır diyabetik/ diyet/ light ürünler
Piyasada “ diyabetik/diyet/light” olarak isimlendirilen ürünler, diyabetliler için gerekli değildir. Onların yeterli-dengeli beslenmelerine herhangi bir katkıda bulunmazlar.
Diyabetik ürünlerin içinde bulunan tatlandırıcılar, sorbitol. Fruktoz gibi glikoza eş değer kalorileri olan tatlandırıcılardır
Yeni tanı konmuş bir diyabetli ve ailesi genellikle diyabetik ürünleri, uygun hatta gerekli, kan şekerini düşürmede olumlu etkileri olduğunu düşünürler.
Oysaki; Diyabetlilerin beslenme programları sağlıklı bir kişinin beslenme programlarından farklı değildir. diyabetliler için “iyi veya kötü” sayılabilecek bir besin yoktur. Dolayısıyla diyabetlilere özel davranmasına da gerek yoktur.
Diyabetlilerin beslenme programlarını normal sağlıklı kişilerin beslenmesinden ayıran en önemli özellik.
- Ogün sayıları.
- Ogün zamanları.
- Öğünlerde yedikleri besinlerin belli miktarda olması gerekliliğidir.
Diyabetik çikolata ve bisküviler de yüksek oranda doymuş yağ bulunur. bu nedenle bu tür besinler yenildiği zaman kan şekeri ve kan yağları yükselebilir.
*Eğer ki; Diyabetli kilolu ise daha fazla kilo almasına da sebep olur.
* Ayrıca “fruktoz- sorbitol ve benzeri şeker alkolleri” içeren diyabetik ürünlerin fazla miktarlarda alınması diyareye yol açar. Hazır diyabetik ürünleri tüketmek yerine “enerji içermeyen tatlandırıcıları kullanarak” evde tatlı yapılabilir.
*Diyabetliler ve zayıflamak isteyenler için en uygun olanı enerji içermeyen tatlandırıcılardan; sakarin, aspartam, asusolfam, potasyum ve sükrolaz ile evde yapılan yiyecek ve içecekleri kullanmalarıdır. Bu tatlandırıcılargüvenilirdir; diyabetliler, zayıflamak isteyenler ve sağlıklı herkes için “sağlıklı ve güvenilirdir”.