Tükenmişlik sendromu, Freudenberger tarafından ortaya atılmış olup ilk olarak gönüllü sağlık personellerinde görülmekle birlikte bireyin iş hayatında duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve düşük kişisel başarı boyutları ile karakterize bir stres türü olarak tanımlanabilir.
Modern çağda yaygınlaşmış bu sendrom sabahları dinlenememiş uyanmak, çalışmaya karşı hevessizlik, mutsuzluk ve hatta somatik belirtilerle kendini göstermektedir.
Bu durumla başa çıkmak için önce bu sendromun kaynağının bulunması gerekir.
Tükenmişlik sendromu her bireyin tükenmişliğinin sebebinin farklı olmasıyla birlikte bunlar; iş yükünün fazla olması ya da işin çalışana basit gelmesi, iş ortamında kişilerarası çatışma yaşanması, mobbinge maruz kalma veya aile ya da sosyal hayatındaki problemlerden dolayı işe kendini verememek olabilir. Eğer bu stres etkin baş etme stilleriyle yönetilemiyorsa vücudumuz ruhsal, fiziksel ve zihinsel reaksiyon vermeye başlar.
Tükenmişlik sendromunun belirtilerini fiziksel, ruhsal, zihinsel ve davranışsal olarak incelemek doğru olacaktır.
Fiziksel
Yorgunluk
Uyku sorunları
Bağışıklık sisteminde zayıflama
Baş ağrısı
Mide bulantıları görülebilmektedir.
Ruhsal
Özgüvende düşüş
Tatminsizlik
Öfke kontrolünde sorun
Umutsuzluk gibi psikolojik sonuçları doğurur.
Zihinsel
Unutkanlık
Dalgınlık
Karar vermede problem yaşama gibi belirtiler gözlemlenir.
Davranışsal
İlgi kaybı
Çalışmaya karşı isteksizlik görülmektedir.
Hayatımızda stresten kaçınmak çok zor olabilir, ancak tükenmişlik önlenebilir. Bu durumun çözümü için aşağıdaki önerilerde bulunulabilir;
Gerektiğinde hayır demeyi ve sınır koymayı bilin.
Zamanı iyi yönetebilme amacıyla program oluşturun.
Hata yapabileceğinizi kabullenin. Mükemmel olmak için çabalamayın.
Yeni hobiler edinebilir size uygun bir spor dalına yönelebilirsiniz. Egzersiz fiziksel sağlığı iyileştirmekle birlikte ruhsal olarak da size iyi gelecektir.
İş ortamınız müsait ise kısa molalar vermeye özen gösterin.
Uyku düzeninize dikkat edin.
Dengeli beslenin. Omega-3 vücutta antidepresan görevi görür. Balık, ceviz Omega-3 açısından zengindir.
Yardım alabilirsiniz. Kendinizi umutsuz, stresli hissettiğinizde psikolojik destek almaktan çekinmeyin.
PSİKOLOG EMİNE SIKAN
