KARACİĞER YAĞLANMASINDA BESLENME VE ÖRNEK DİYET LİSTESİ
Karaciğer 1.0- 1,5 kg ağırlığında, vücudumuzda sağ tarafta kaburga altında bulunan vücudun en büyük organıdır. Karaciğer; 500’den fazla kimyasal reaksiyonu gerçekleştirerek yaşamımızda önemli bir rol oynar.
Karaciğer; kanın depo edilmesi, kanın toksik maddelerden arındırılması, sindirim sistemi için önemli rol oynayan safranın üretimi ve bu safranın bağırsağa boşaltılması, fazla glikozun glikojen olarak depolanması, glikoz gereksinimde ise glikojenin glikoza dönüştürülmesi, protein/ yağ metabolizmasında, yağda çözünen vitaminlerin (ADEK) depolanmasında, ilaçların/ alkol metabolizması gibi birçok göreve sahiptir. Karaciğer kanı filtre ederek, kandaki yabancı maddeleri de uzaklaştırarak vücudumuzda detoks yapmaktadır.
Karaciğer fonksiyonun değerlendirilmesinde kanda sıklıkla bakılan değerler ALT ve AST değerleridir. Karaciğer hastalıklarında ALT ve AST değerlerindeki yükseklik görülür.
Gelelim karaciğer yağlanmasına…
Karaciğerde; karaciğerin kendi ağırlığının %5’inden daha fazla yağ birikimi olmasıdır.
Karaciğer Yağlanmasının Başlıca nedenleri;
- Obezite
- Tip2 Diyabet
- Hiperlipidemi (Yüksek kolesterol )
- İleri yaş
- Cinsiyet (kadınlarda daha sık)
- Hızlı kilo kaybı (ayda 4 kg’dan daha fazla vermek, karaciğer yağlanması riskini arttırır)
- Alkol tüketimi
Karaciğer yağlanması; alkolik karaciğer yağlanması ve non- alkolik karaciğer yağlanması olarak ikiye ayrılmaktadır. Alkolik karaciğer yağlanması, aşırı alkol tüketimi nedeniyle oluşur. Alkol; yağ asidi yapımını arttırır, yağ asitlerinin ise trigliserite dönüşmesini neden olarak kandaki trigliserit miktarını yükselterek, karaciğer yağlanması için risk oluşturur.
Non- alkolik karaciğer yağlanmasının nedeni ise obezitedir.
KARACİĞER YAĞLANMASI DURUMUNDA NASIL BESLENİLMELİ
Doktor tarafından, karaciğer yağlanması tanısı aldıktan sonra öncelikli hedef kilo kaybı sağlamaktır.
Kaymak, tereyağı, mayonez, yağlı etler, kızartma/ kavurma tüketilmemeli, alkol kullanımı bırakılmalıdır.
Doymuş ve trans yağ alımı sınırlandırılmalı. Doymuş yağlar yerine, bitkisel yağlar tercih edilmeli.
Kırmızı et, tüketimi yerine beyaz et, balık tercih edilmelidir.
İşlenmiş, hazır, paketli ürünlerden uzak durulmalı.
Beyaz ekmek yerine tam buğday/çavdar/yulaf ekmeği tercih edilmeli.
Salam, sucuk,sosis gibi şarküteri ürünlerinden uzak durulmalıdır.
KARACİĞER YAĞLANMASI ÖRNEK DİYET LİSTESİ
Sabah
Açık çay (şekersiz)
İki parmak kalınlığında Az yağlı beyaz peynir
1 orta boy haşlanmış yumurta (2 günde bir)
Domates/salatalık/mevsim yeşillikleri
5-6 adet Yeşil veya siyah zeytin
2-3 dilim Tam buğday ekmeği
Kuşluk
Meyve
1 su bardağı Süt veya kefir
Öğle
4 yemek kaşığı sebze yemeği
2-3 adet köfte veya 2-3 adet köfteye denk balık veya tavuk (derisiz)
3-4 yemek kaşığı bulgur pilavı
1 kase yoğurt (kaymaksız)
2-3 dilim tam buğday ekmeği
İkindi
Meyve
1 su bardağı Süt veya kefir
Akşam
1 kase çorba
4 yemek kaşığı sebze yemeği
4 yemek kaşığı Etli kurubaklagil yemeği
Salata
2-3 adet tam buğday ekmeği
Gece
Meyve
Yeşilçay
*Yazdığım bu liste örnek niteliğinde olup, diyetisyen eşliğinde size özgü, sizin hastalığınıza, varsa ek hastalıklarınıza, beslenme ve hayat düzeninize uygun bir liste hazırlanmalıdır.
Sağlıklı günler dilerim
Diyetisyen Melek Karataş
