EMDR Nedir?

EMDR Nedir?

İsmini “Eye Movement Desensitization Reprocessing” kelimelerinin baş harflerinden alan EMDR, ''Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme'' olarak Türkçe'ye çevirebileceğimiz bir psikoterapi yöntemidir.

EMDR Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Bugün psikolojik bozuklukların tedavisinde oldukça olumlu sonuçlar veren EMDR terapisinin ortaya çıkışı, psikolog olan Francine Shapiro'nun bir gün parkta yürürken önünden hızlı bir şekilde arabanın geçmesi ve o an yaptığı hızlı göz hareketinin aklından geçen olumsuz düşüncelerin etkisini hafifletmesine dayanmaktadır. Yaptığı hızlı göz hareketinin olumsuz düşünceleri hafiflettiğini fark etmesi üzerine bu durumun bilimselleştirilip, tedavi haline getirilmesini ve insanlara yarar sağlayabileceğini düşünmüştür.

Yaşam içerisinde deneyimlediğimiz olaylar üstümüzde işlevselliğimizi bozabilecek, hayat kalitemizi düşürebilecek etkiler yaratabilirler. Bu normaldir ve hayatın akışının bir parçasıdır. İnsanlar olarak ise olayların üstümüzde bıraktıkları etkilerden bir tanesi ''yanlış öğrenme''ler olabilir. Bu yanlış öğrenmeler, bizi yanlış inanışlara ve yanlış düşüncelere sevk edip, hayatımızda ve psikolojimizde olumsuz etkiler yaratabilirler. Örneğin her gün güvenle gittiği iş yerinde bir gün depreme yakalanan bir kişiyi düşünelim. Deprem esnasında kişi oldukça korkmuştur ve güvenli olarak gördüğü iş yeri,  onun için artık güvensizdir. Depremin yarattığı travmatik etki kişide ''Eğer iş yerine gidersem depreme yakalanırım, kesinlikle deprem olacak.'' şeklinde yanlış düşüncelere sebep olacaktır. Bu şekilde beyin, kendisine gelen deprem bilgisinden yola çıkarak, iş yerini güvensiz bir ortam şeklinde kodlayacaktır. Kişinin işlevsel olmayan inanışları ve düşünceleri, korku, kaygı gibi hissiyatlara yol açabilir ve kişinin iş ortamında bulunmamaya çalışmasına, kapalı ortamlarda kalamamasına sebebiyet verebilir. Yani düşünceler duyguları, duygular davranışları etkileyecektir. 
 
Beyin, sürekli öğrenebilen ve olaylar arasında bağlantılar kurabilen bir yapıya sahiptir. Yani bu yanlış öğrenmeler üzerine çalıışıldığında ve üzerine işlemlemeler yapıldığında tam tersi yönünde öğrenmeler de peki tabi gerçekleşebilir. Örneğin deprem gibi yaşadığı travmatik olay sonucunda ''İş yeri tehlikelidir.'' şeklinde işlevsel olmayan bir öğrenme gerçekleştiren kişi, doğru müdahalelerle tam tersi yönde olan işlevsel öğrenmeler de gerçekleştirebilir. Bu yönde öğrenmeler sağlayan birçok psikoterapi yöntemi vardır ve bu psikoterapi yöntemlerinden biri de EMDR yöntemidir.
 

EMDR Yöntemi Nasıl Uygulanır?
EMDR uygulaması esnasında bir konu belirlenir. Bu konu, kişinin şikayetlerinin olduğu bir konudur. Örneğin bir yakının kaybı sonucunda uzamış yas dönemi olabilir, travmatik bir olay sonucunda kişinin deneyimlediği uyum bozucu korku, kaygı ve stres olabilir...
Kişi, bu konuya odaklandığı esnada EMDR uygulaması konusunda yetkinlik sahibi olan uzman kişi, danışana iki taraflı göz hareketlerini sunar ve danışandan bu hareketleri takip etmesi istenir. Bu hareketler sadece göz ile takip edilen görsel uyaranları değil aynı zamanda iki kulaktan işitsel uyaranlar verme veya iki yönlü dokunsal uyaranlar vermeyi de içerebilir. Kişi bu olumsuz düşüncelere odaklandığı esnada kendisine verilen görsel/işitsel/dokunsal uyarana odaklanır. Bu şekilde kişinin sahip olduğu işlevsiz öğrenmelerin yerini, işlevsel olan öğrenmelerin alması sağlanmaya çalışılır. Danışanın, kendisine verilen uyaranlara odaklandığı esnada geçmişte kazandığı olumsuz düşüncelere karşı duyarsızlaşması sağlanır. Bu olumsuz düşüncelerin yerine  de yeni ve işlevsel olan düşüncelerin yerleştirilmesi sağlanmaya çalışılır. Yani beyinde yeni öğrenmeler oluşturulur.
Danışan, terapistin iki yönde hareket eden parmaklarını takip ederken bir yandan kendisinde olumsuz duygu ve düşünceler meydana getiren olaya veya duruma odaklanır ve bu olay veya durumla ilgili yeni bağlantılar kurmak için ''Elimden geleni yaptım, bu tamamen benim kontrolümde olan bir durum değildi, bu herkesin başına gelebilir...'' şeklinde işlevsel olan düşüncelerin yerleştirilmeye çalışması sağlanır. 

EMDR Kaç Seans Sürer?
Bu durum danışanın psikopatolojisine, kişilik yapısına ve psikoterapinin seyrine göre değişiklik gösterebilse de yaklaşık olarak 8-10 seans sürebilmektedir. Daha komplike patolojiler için ise 20 seans sürebilir  (Bu durum esas olarak terapistinizle birlikte belirlenir ve nihai seans sayısı budur diyemeyiz).

EMDR Hangi Hastalıklar İçin Uygulanabilir?
-Travma Sonrası Stres Bozukluğu
-Panik Bozukluk
-Depresyon
-Fobiler
-Yeme Bozuklukları
-Yas
-Kişilik Bozuklukları...

Psikolojik bozuklukların veya sizi rahatsız eden düşüncelerinizin tedavisi için birçok psikoterapi yöntemi vardır ve EMDR da bu terapilerden biridir. İşlevselliğinizi bozan düşünce, duygu ve davranışlarınızın değişmesi için harekete geçebilir ve EMDR yöntemine başvurabilirsiniz.
 

Sosyal Medya'da Paylaş

Yazar Hakkında

Radiye Mahabat Seyda

Merhaba, Ben Radiye Mahabat Seyda. Lisans eğitimimi İstanbul Gelişim Üniversitesi'nde psikoloji alanında tamamladım. Akabinde ''Çözüm Odaklı Kısa Süreli Terapi'', ''Mindfulness & Kabul ve Karar...