Psikoterapi, bilişsel, duygusal ve davranışsal süreçlerde yaşadığımız problemlerle baş edemediğimiz zaman uygulanan bir tedavi yöntemi olarak tanımlanabilir. Belirli teknik, yöntem ve uygulama biçimleri bulunmaktadır. Bu teknik, yöntem ve uygulamalarla işlevsel olmayan duygu, düşünce ve davranışlar üzerine çalışılır. Bunun neticesinde kişinin işlevsel olanla birlikte yürümesi hedeflenir.
Tüm bu psikoterapi ve iyileşme süreci kendiliğinden gerçekleşmez elbette. Psikoterapist - danışan - terapi üçgeninde ne bir sihirbaz vardır ne de bir sihirli değnek. Psikoterapi sürecinde danışanların aktif katılımı gereklidir. Hiçbir yemeğin siz onun için harekete geçmeden, kendiliğinden olmasını bekleyemeyeceğimiz gibi, psikoterapi sürecinde de sizin isteğiniz ve katılımınız olmadan bir iyileşmenin gerçekleşmesini bekleyemeyiz. Örneğin fiziksel bir rahatsızlığınız olduğu için doktora gittiniz fakat doktorun verdiği ilaçları kullanmadınız. Bu durumda doktora gitmenizin pek bir anlamı kalmayacaktır ve iyileşmeniz de pek mümkün olmayacaktır. Aynı şekilde psikoterapiye başvurdunuz ancak psikoterapinin gerekliliklerini yerine getirmediğinizi farz edelim. Bu durumda da bir iyileşmenin olmasını beklemek gerçek dışı olacaktır çünkü ne psikoterapistinizde ne de psikoterapinin kendisinde siz harekete geçmeden iyileşmenizi sağlayacak bir sihirli değnek yoktur.
Bireyler, ailelerinin isteği veya zorlaması yoluyla getirildiklerinde, psikoterapinin işe yaramadığını düşündüklerinde ve değişmeyi gerçekten istemediklerinde psikoterapiye devam etmek istemeyebilirler veya psikoterapiyi ciddiye almayabilirler. Bu durumlar olumlu ve işlevsel yönde bir değişimin olmasını zorlaştırabilir. Kişilerin psikoterapiye karşı bu tutumlarının birçok parametresi olabilir. Terapist ve danışan arasında terapötik ilişki kurulamamış olabilir, uygulanan psikoterapi yöntemi kişiye ve destek istediği rahatsızlığa uygun olmayabilir ancak olumlu yönde bir değişim isteniyorsa, bu sorunların tespit edilip, kişi için uygun olan psikoterapi yöntemine veya başka bir psikoterapiste yönlenmesi doğru olacaktır.
Farklı psikoterapi yöntemlerinin farklı uygulamaları ve farklı gereklilikleri vardır. Örneğin danışanın kendi hayatında da uygulama pratiği kazanabilmesi için verilen ev ödevleri vardır ve bu ödevlerin danışan tarafından yerine getirilmesi olumlu yönde değişime katkı sağlayacaktır. Psikoterapiye aktif katılımın sağlanması psikoterapinin seyrine olumlu yönde etki eden bir diğer mihenk taşıdır.
Elbette psikoterapinin işe yararlılığı yalnızca danışana bağlı değildir. Psikoterapinin ilerleyişine etkisi olan çeşitli unsurlar da vardır (psikoterapist, psikoterapi yöntemi, aile ve sosyal çevre vb.). Ancak sizin bir değişim elde etmeniz için, değişimi istiyor olmanız en önemli unsurlardan biridir.
Sorumuzun cevabını verecek olursak : Psikoterapi ne zaman işe yarar? Psikoterapi, siz değişmeyi istediğinizde işe yarar. Tam da bu noktada ihtiyacınız olan şeyin bir sihirli değnek değil de, kendi gücünüz olduğunu kavramış olacaksınız.
